Musimy mieć świadomość, że nikt nie czyta jakiegokolwiek tekstu w sposób neutralny. Każdy ma wstępne założenia, z którymi podchodzi do tekstu. Neutralne podejście do tekstu jest niemożliwe.
Dlatego istotnym jest, aby mieć świadomość, jakie wstępne założenia mamy, czytając Biblię.
Wśród chrześcijan można spotkać różne wstępne założenia. Dość powszechną jest na przykład opinia, że Biblia może się mylić, ponieważ jest księgą ludzką, w której ludzie pisali o Bogu. Takie założenie ma ogromne konsekwencje, ponieważ Biblia w tym przypadku nie może mieć Bożego autorytetu i nie można jej do końca zaufać.
Inni uważają, że Biblia jest podporządkowana autorytetowi Kościoła, który jest jedynym autorytetem, posiadającym prawo wykładania Pisma Świętego. Konsekwencją takiego twierdzenia jest to, że nie Biblia, lecz Instytut Kościoła jest najwyższym autorytetem dla wierzącego, co jest bardzo poważną herezją.
Jeszcze inni twierdzą, że Biblia jest bardzo prosta, więc nie potrzeba teologów, ponieważ tak naprawdę każdy może sam, bez pomocy ją zrozumieć. Teologia jest widziana, jako zagrożenie dla wiary. Uważają, że Duch Święty pomoże zrozumieć Pismo, co też oznacza, że nie ma potrzeby teologii. Skutkiem jest, że interpretacja Biblii staje się bardzo subiektywna i często myląca.
To tylko kilka przykładów założeń wstępnych. Skoro nie czytamy bez wstępnych założeń, pytaniem jest, które założenia są prawdziwe.
Poniżej przedstawimy wstępne założenia, które uważamy za podstawowe, ponieważ wynikają z samego Słowa Bożego. Są konieczne, aby móc rozumieć Biblię we sposób właściwy, zgodny z intencją autora, Którym jest Bóg.
Można byłoby zarzucić, że to założenie wstępne jest subiektywne, gdyż chcemy czytać Biblię na podstawie założeń, które sam tekst Pisma prezentuje. To prawda, ale nie mamy innego wyjścia. Każde założenie jest subiektywną decyzją czytelnika. Wierzymy jednak, że Słowo Boże jest obiektywną i nieomylną Prawdą, dlatego możemy tylko tam znaleźć obiektywne wskazówki i założenia do czytania Biblii. To sprawa wiary. Niewierzący oczywiście nie będzie tego akceptował, ponieważ odrzuca obiektywną Prawdę Bożą.
1. Biblia jest Słowem Bożym
Nie czytamy Biblii tak, jak jakikolwiek inny starożytny tekst, lecz jako jedyne Słowo Boże. Biblia jest Słowem, które pochodzi od samego Boga, mówiącego do nas za pomocą ludzkich autorów. Innymi słowami, Biblia jest natchniona przez Ducha Świętego:
16 Całe Pismo przez Boga jest natchnione i pożyteczne do nauki, do wykrywania błędów, do poprawy, do wychowywania w sprawiedliwości, 17 aby człowiek Boży był doskonały, do wszelkiego dobrego dzieła przygotowany. (2 Tym. 3,16-17)
Oraz:
Albowiem proroctwo nie przychodziło nigdy z woli ludzkiej, lecz wypowiadali je ludzie Boży, natchnieni Duchem Świętym. (2 Pio. 1,21).
Natchnienie przez Ducha Świętego oznacza, że mimo wszystkich ludzkich autorów Biblii, ostatecznym jej autorem jest sam Bóg. Biblia nie zawiera opinii o Bogu, które możemy przyjąć lub nie, lecz w niej sam Bóg mówi do nas.
Nie oznacza to, że Bóg dosłownie dyktował słowa, które autorzy mieli napisać. Autorzy pisali w swoim języku, stylu literackim itd. Przez nich jednak mówił Pan w taki sposób, że to, co napisali jest nieomylnym Słowem Bożym.
2. Biblia jest najwyższym autorytetem
Konsekwencją tego jest, że Pismo Święte jest ostatecznym i najwyższym autorytetem dla człowieka. Biblia ma autorytet nad wszystkimi moimi uczuciami, myślami, umysłem, czynami, ale też nad tradycją, zwyczajami, księgami wyznaniowymi i doktrynami. Ma także autorytet nad wszystkim, co czynimy w Kościele lub w innych dziedzinach naszego życia osobistego i społecznego.
Wszystko, co myślimy, mówimy, czynimy, doświadczamy lub tolerujemy musi być poddane Słowu Bożemu. Tak więc wszelkie doświadczenia wiary i religijne powinny być podporządkowane Bogu i nie mogą być w jakikolwiek sposób sprzeczne z Jego Słowem.
Pismo Święte jest także autorytetem nad tradycją kościelną. Dlatego kościół musi zawsze wracać do Biblii i zawsze na nowo badać, czy nauki i praktyki kościoła, zboru są zgodne z Biblią, a jeśli nie, zmienić je, aby poddać Biblii.
3. Słowo Boże jest nieomylne
Każdy człowiek może się mylić, lub nawet świadomie oszukać. Bóg nigdy się nie myli, nie kłamie i nie oszukuje. Skutkiem tego jest to, że wszystko, co Bóg czyni i mówi jest nieomylne, więc Jego Słowo jest nieomylne.
Nieomylność Biblii oznacza, że Pismo Święte w oryginalnych manuskryptach nie potwierdza niczego, co jest sprzeczne z faktami. Biblia zawsze mówi Prawdę dotyczącą wszystkiego, o czym mówi.
Implikuje to też, że Biblia jest spójna, co oznacza, że stanowi jedność i nie zawiera żadnych sprzeczności. Słowo Boże nie zawiera żadnych zaprzeczeń lub kłamstw, pomyłek, ponieważ Bóg nie kłamie i nie zaprzecza samemu Sobie. Dlatego wszelkie sprzeczności są spowodowane przez nasze niewłaściwe rozumienie tekstu (w innych częściach kursu i następnym kursie omawiamy szerzej ten temat). Skutkiem tego jest, że nie może istnieć sprzeczność między tym, co Biblia mówi oraz tym, co znamy z innych źródeł jak np. nauki ścisłe, archeologia, biologia, historia, inne dokumenty itd.
4. Aby rozumieć Biblię koniecznym jest nowe narodzenie
Aby móc rozumieć Biblię we właściwy sposób, koniecznym jest, aby być na nowo narodzonym, czyli, być świadomie nawróconym chrześcijaninem. W przeciwnym razie człowiek nie będzie naprawdę rozumiał Biblii, jak Apostoł pisze:
A jeśli nawet ewangelia nasza jest zasłonięta, zasłonięta jest dla tych, którzy giną, w których bóg świata tego zaślepił umysły niewierzących, aby im nie świeciło światło ewangelii o chwale Chrystusa, który jest obrazem Boga. (2 Kor. 4,3-4)
Oraz w innym miejscu:
Ale człowiek zmysłowy nie przyjmuje tych rzeczy, które są z Ducha Bożego, bo są dlań głupstwem, i nie może ich poznać, gdyż należy je duchowo rozsądzać. (1 Kor. 2,14)
Niewierzący może wiele dowiedzieć się z Biblii a nawet może sporo zrozumieć. Mimo faktu, że Ewangelia jest jasna dla grzesznika, nie zrozumie on prawdy Ewangelii, jeśli Duch Święty mu jej nie rozjaśni. Duch Święty może nawrócić człowieka przez czytanie Biblii, ale samo czytanie nie powoduje automatycznie wiary i nawrócenia.
Czytanie Biblii jest zarówno intelektualnym jak i duchowym przedsięwzięciem. Tylko intelekt nie wystarczy, potrzebne jest działanie i oświecenie Ducha Świętego, jak Apostoł Paweł pisze: Rozważ, co mówię, a Pan da ci właściwe zrozumienie wszystkiego. (2 Tym. 2,7).
5. Różnorodność Biblii
Biblia stanowi jedność, w której Bóg przemawia jednym głosem, ale w różnorodny sposób. Biblia została napisana w różnych językach (hebrajski, aramejski, grecki). Bóg objawiał się poprzez język, przez różnych ludzkich autorów, używających różnych styli i gatunków literackich, piszących w różnych kulturach i czasach historycznych.
Dlatego Biblia zawiera różne gatunki literackie, takie jak: narracja, poezja, literatura mądrościowa, prawa, rodowody, historia, proroctwo, ewangelia, biografia, przypowieści, podobieństwa, kazania, listy, literatura apokaliptyczna. Aby we właściwy sposób zrozumieć tekst, musimy rozumieć i uwzględnić gatunek literacki, gdyż każdy gatunek literacki inaczej się czyta. Np. bajkę czytamy inaczej niż artykuł w gazecie lub poezje Mickiewicza. Tak samo czytamy Prawo Mojżeszowe w inny sposób niż Psalm lub List Apostoła. Wydaje nam się może, że nieraz Biblia zaprzecza sobie, ale jeśli uwzględnimy gatunki literackie, te problemy kontradykcji możemy łatwo rozwiązać.
6. Jedność Biblii
Mimo różnorodności Biblii, stanowi ona wyraźną jedność, ponieważ Biblia ma jednego Autora, Którym jest sam Bóg. Mimo wielu tematów, o których możemy czytać, Biblia ma jeden główny temat, którym jest Jezus Chrystus, obiecany Mesjasz (por. Łuk. 24,27). Mimo wielu opisanych historii i wydarzeń, Biblia nie zawiera wielu różnych opowiadań, lecz stanowi jedną historię: historię zbawienia. Dlatego koniecznym jest, aby czytać każdą osobną historię i tekst w Biblii w świetle tej jednej historii zbawienia. Tylko wtedy jesteśmy w stanie zrozumieć prawdziwe znaczenie każdego tekstu.
Petrus Snoeijer, Augustinus 52